Thép là một nguyên vật liệu phổ biến sử dụng trong xây dựng, gia công, sản xuất đồ đạc, đồ dùng, thiết bị, máy móc…. Để tạo nên các loại thiết bị như hàng gia dụng, trang trí, thiết bị y tế…người ta phải sử dụng loại thép không gỉ. Vậy thép không gỉ là gì? Có mấy loại thép không gỉ? Tìm hiểu ngay nhé.
Thép không gỉ là gì?
Thép không gỉ là dạng thép có lượng Crom tối thiểu khoảng 10.5%. Ngoài ra người ta còn tìm thấy một số thành phần khác ở trong thép không gỉ là Silic, Mangan…
Sự khác biệt giữa thép không gỉ với các loại thép khác là nó có chứa Crom có tác dụng
-
Tăng khả năng chịu lực, chịu nhiệt so với các loại thép thông thường.
-
Không bị oxy hóa, ăn mòn trong môi trường tự nhiên.
-
Khi tiếp xúc với ánh nắng, độ ẩm, không khí, muối… sẽ hạn chế bị gỉ sét
Theo tiêu chuẩn thép không gỉ. Với những loại thép thông thường thì thành phần chính là carbon và sắt. Còn thép không gỉ có sự khác biệt ở thành phần Crom, hàm lượng crom càng lớn thì thép càng bền và không bị gỉ.
Crom được xem là lớp “áo giáp” giúp bảo vệ, tăng tuổi thọ của thép, chống lại sự tấn công của các yếu tố gây rỉ sét trong môi trường tự nhiên.
Nguồn gốc thép không gỉ?
Thép không gỉ được một chuyên ra người anh có tên là Harry Brearley sáng chế ra năm 1913. Ông đã thêm thành phần crom vào thép và giảm lượng carbon xuống.
Tiếp theo đó, hãng thép ThyssenKrupp của Đức đã cải tiến thép không gỉ bằng cách thêm niken để làm cho thép mềm hơn và không bị ăn mòn bởi acid.
Vào những năm 20 của thập kỷ XX, 1 chuyên gia về thép người anh tên là W. H Hatfield tiếp tục phát triển cải tiến thép không gỉ. Ông đã kết hợp niken và crom theo một tỷ lệ mới là 8% Ni và 18% Cr để tạo ra một loại thép không gỉ có tên là thép không gỉ 304.
Trải qua gần 1 thập kỷ thép không gỉ được ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau.
Các loại thép không gỉ phố biến hiện nay
Theo Bách Hợp tìm hiểu. Thép không gỉ có 4 loại chính là: Martensitic, Austenitic-Ferritic, Ferritic, Austenitic
-
Austenitic: đây là loại thép không gỉ phổ biến nhất hiện nay. Có các loại mác thép phổ biến: 321, 310s, 316L, 316, 304L, 304, 301… Austenitic có chứa ít nhất 7% niken, 16% crôm, 0.08% carbon. Với những thành phần này đã giúp loại thép này chịu được độ ăn mòn cao ở nhiệt độ khá rộng, mềm dẻo, dễ hàn, dễ uốn, không bị nhiễm từ. Người ta thường sử dụng loại thép này để làm đồ gia dụng, ống công nghiệp, bình chứa, vỏ ngoài kiến trúc, tàu thuyền công nghiệp, các công trình xây dựng…
-
Ferritic: là loại thép có tính chất gần giống như thép mềm, nhưng có khả năng chịu được độ ăn mòn tốt hơn. Có các loại mác thép: SUS 410, 409, 430… ở loại thép này crom chiếm khoảng 12 - 17%. Loại 12% Cr được sử dụng nhiều trong kiến trúc. Loại 17 Cr được sử dụng để làm nồi hơi, đồ gia dụng, kiến trúc trong nhà, máy giặt…
-
Austenitic-Ferritic: là loại thép ở giữa Austenitic và Ferritic tên gọi là DUPLEX. Dòng này có các loại: 253MA, SAF 2304, 2205, LDX 2101. Ở thép duplex thành phần NI ít hơn Austenitic. Đặc tính của DUPLEX là có độ bền cao, chịu lực tốt, mềm dẻo nên thường được dùng trong sản xuất bột giấy, giấy, ngành công nghiệp hóa dầu, chế tạo tàu biển… Do tình hình giá cả leo thang, niken khan hiếm DUPLEX được sử dụng khá nhiều để thay thế cho 1 số loại thép thuộc dòng Austenitic như SUS 304L, 304, 316L, 316, 310s…
-
Martensitic: loại này có chứa từ 11 - 13% Cr, có độ cứng tốt, chịu được ăn mòn, độ chịu lực cao nên được dùng nhiều để chế tạo lưỡi dao, cánh tuabin…
Đặc tính của thép không gỉ
Do chứa đồng thời cả carbon, sắt, ngoài ra còn có thêm niken, mangan, silic…tấm thép không gỉ có các đặc tính sau:
-
Khả năng dẫn nhiệt, dẫn điện tốt.
-
Có độ hóa bền rèn tốt.
-
Độ dẻo cao.
-
Độ bền và độ cứng cao. Thích hợp cho việc gia công chi tiết máy.
-
Chống ăn mòn tốt.
-
Ở nhiệt độ thấp có độ dẻo cao.
-
Phản ứng từ kém.
-
Khả năng chịu lực tốt.
Đây là những đặc trưng chính của thép austenit, có thể thay thế nhiều loại thép khác.
Các đặc tính này cũng sẽ chịu ảnh hưởng của phương pháp chế tạo cũng như loại thiết bị.
Tổng kết
Trên đây là những chia sẻ về thép không gỉ là gì, các loại thép không gỉ. Qua đó chúng ta có thể thấy được những đặc điểm cơ bản của vật liệu thép không gỉ và dễ dàng giải thích được thép không gỉ khác gì inox và từ đó giúp bạn tăng thêm hiểu biết về loại vật liệu phổ biến này.